Ademhalingsfrequentie is het aantal ademhalingen een persoon zij binnen een minuut neemt. Net zoals lichaamstemperatuur en hartslag is de frequentie van ademhalingen een belangrijke marker die veel inzichten kan geven over iemand zijn gezondheid. Dit geldt voor je ademhaling overdag, maar ook in de nacht. Dit komt omdat te snel of te langzaam ademen symptomen kunnen zijn van verschillende dingen.
Slaap heeft normaal altijd invloed op je ademhalingsfrequentie, ongeacht je gezondheid. Wanneer je slaapt is het heel normaal dat je anders ademt dan wanneer je wakker bent. Door te leren wat voor interactie slaap met je ademhaling heeft, wordt het makkelijker te herkennen wat normaal is voor je lichaam en wanneer er wellicht iets anders aan de hand is.
Wat is de relatie van slaap op je ademhaling?
Wanneer we in slaap vallen, wordt ons metabolisme vertraagd. Wanneer je metabolisme vertraagd wordt, is er dus ook minder zuurstof nodig om die processen op gang te houden. Om deze reden is het logisch dat je ademhaling dan ook vertraagd.
Hoe dieper je slaap, hoe minder variabel verschillende ademhalingen worden. Dit geldt echter niet zo voor REM slaap. In deze fase van slaap adem je juist sneller en met een stuk meer variatie tussen ademhalingen in.
Wat is normale ademhaling tijdens slaap?
Een normale frequentie van ademhalen verschilt tussen leeftijdsgroepen. Kinderen hebben gemiddeld meer ademhalingen per minuut dan volwassenen.
Volwassenen
De normale ademhalingsfrequentie van een volwassene die aan het rusten is 12 tot 20 keer per minuut. In deze studie was de gemiddelde ademhalingsfrequentie van een volwassene zonder slaapapneu ongeveer 15 tot 16 keer per minuut.
Volwassenen over 60
Kinderen
Kinderen ademen over het algemeen sneller dan volwassenen. De gemiddelde frequentie voor kinderen neemt af met leeftijd.
- Tot 12 maanden: 30 tot 60 ademhalingen per minuut
- 1 tot 2 jaar: 24 tot 40 ademhalingen per minuut
- 3 tot 5 jaar: 22 tot 34 ademhalingen per minuut
- 6 tot 12 jaar: 18 tot 30 ademhalingen per minuut
- 13 tot 17 jaar: 12 tot 20 ademhalingen per minuut
Kinderen kunnen naast hun hoge frequentie van ademhalen ook iets krijgen wat periodieke ademhaling wordt genoemd. Dit zijn periodes van ademhalingen waarbij de frequentie drastisch kan verschillen voor een korte tijd gedurende de slaap. Het kan heel hoog, heel laag zijn of juist even helemaal stoppen. Dit is voor kinderen heel normaal en is geen reden om je zorgen te maken.
Wat kun je meten met ademhalingsfrequentie?
Ademhalingsfrequentie lijkt misschien alleen maar direct met de ademhaling te maken te hebben, maar het kan je ook inzichten geven over andere processen die met ademhaling te maken hebben. Zo kunnen 4 ademhalingen onder je gemiddelde al voorspellers zijn van negatieve medische uitkomsten bij sommige mensen. Daarom is het belangrijk om ademhalingsfrequentie bij te houden en kan dit een belangrijke indicatie zijn van andere processen die mislopen.
Wat zorgt voor een te lage ademhalingsfrequentie tijdens slaap?
Een abnormaal lage ademhalingsfrequentie wordt vaak bradypneu genoemd. Bradypneu is een aandoening die er voor zorgt dat af en toe gedurende de nacht de ademhaling vertraagd en soms juist helemaal stopt. Het kan echter ook zijn dat mensen een te lage ademhalingsfrequentie hebben door redenen die niet te maken hebben met een aandoening. Andere factoren die dit kunnen veroorzaken zijn:
- Astma
- Brandend maagzuur
- Allergische reactie
- Pneumonie
- Andere hartaandoeningen
- Drugsgebruik en dan met name drugs die het centrale zenuwstelsel onderdrukken zoals alcohol en opioïden.
Wat zorgt voor een te hoge ademhalingsfrequentie tijdens slaap?
Kleine en snelle ademhalingen worden ook wel tachypnoe genoemd. Vaak worden te korte en snelle ademhalingen geassocieerd met hyperventilatie. Daarom kunnen deze 2 termen vaak voor elkaar ingewisseld worden. Te snel en te kort ademen tijdens slaap is niet meteen een symptoom van een slaapaandoening. Tachypnoe wordt echter wel gezien in mensen met slaapapneu.
Andere oorzaken van een abnormaal snelle ademhalingsfrequentie zijn:
- Angst en paniekaanvallen
- Astma
- Pneumonie
- Bloedstolsel in de longen
- COPD of andere longaandoeningen
Hoe kan ik een te kleine of te grote ademhalingsfrequentie voorkomen?
Er is niet een definitief advies wat bij een te kleine ademhalingsfrequentie gegeven kan worden. Het ligt namelijk aan de oorzaak van de te kleine ademhalingsfrequentie. Bij astma probeer je bijvoorbeeld allergenen te vermijden en geen intensieve workout te doen voordat je naar bed gaat.
Wanneer je veel stress hebt gehad en je slaapkwaliteit is minder goed en je slaapt minder diep, dan is het belangrijk om aan de oorzaak van je stress te werken.
Er is dus niet een oplossing voor, en vaak eist chronische abnormale frequentie in je ademhaling medische aandacht.
Vaak komen te lage en te hoge ademhalingsfrequenties tijdens slaap voort uit condities zoals angst of brandend maagzuur. Wanneer het dit niet is kan het ook zijn dat er iets anders aan de hand is.
Wij raden aan om medische hulp te zoeken wanneer de ademhalingen erg kort worden terwijl dit niet veroorzaakt wordt door angst of een paniekaanval. Ook raden we aan om medische hulp te zoeken bij:
- De huid blauw of grijzig wordt.
- Pijn in de borst
- Koorts
- Wanneer de veranderingen in frequentie van ademen alleen maar erger worden
Wanneer je dus denkt dat je bepaalde ademhalingsproblemen hebt, ga naar de dokter. Zij kunnen bepalen waar je abnormale ademhalingsfrequentie vandaan komt en hoe je het kan voorkomen.
Hoe meet ik mijn ademhaling tijdens slaap?
Zelf is het erg lastig om je ademhaling te meten. Normaliter gaat ademhaling automatisch tenzij je er aandacht aan geeft. Denk wanneer je zingt, praat, eet of wanneer je aan het mediteren bent. Wanneer je bewust bent van je eigen ademhaling word je automatische ademhalingspatroon overschreden en kan het dus je frequentie aantasten. Wanneer je je ademhaling wil meten wil je het liefste dat iemand anders dit voor je doet, of met een extern apparaat.
Conclusie
Je ademhalingsfrequentie kan dus veel inzichten geven over je ademhaling en alles met betrekking tot je ademhalingssysteem. Vaak hebben chronisch te hoge of te lage ademhalingsfrequenties een indicatie zijn van andere aandoeningen. Het is dus een erg belangrijke marker die je kan meenemen voor het meten van je algehele gezondheid.
Toch blijft het een aspect waar je zelf niet makkelijk conclusies over kan trekken. Vaak wordt het ook aangeraden om naar je dokter te gaan wanneer je last hebt van een te hoge of te lage ademhalingsfrequentie.
